Wiele małych i średnich firm zmaga się z problemem braku płynności finansowej spowodowanej nieuregulowanymi płatnościami kontrahentów. Ma to wpływ na bieżącą działalność, ponieważ przedsiębiorca nie ma możliwości zakupu materiałów i usług niezbędnych do kontynuowania pracy.

W odpowiedzi na te problemy powstała usługa zwana faktoringiem. Usługa ta polega na nabyciu przez faktora krótkoterminowej, pieniężnej wierzytelności handlowej przed jej terminem płatności. Innymi słowy przedsiębiorca może przekazać wystawione przez siebie faktury firmie, która zajmie się odebraniem należności za nie od dłużników. W zamian firma ta, czyli faktor, udziela przedsiębiorstwu (faktorantowi) wsparcia finansowego na kwotę przekazanych faktur.

Faktoring jest najbardziej elastycznym i efektywnym instrumentem finansowym, który zapewnia firmie płynność finansową. Zmniejsza także ryzyko związane ze sprzedażą. Główną korzyścią dla przedsiębiorcy jest brak konieczności zaciągania kredytów, by utrzymać płynność finansową, przy jednoczesnych mniejszych kosztach usługi. Całą odpowiedzialność za płatności przejmuje faktor, dostarczając przedsiębiorcy gotówkę od razu po podpisaniu umowy. Dodatkowo, gdy przedsiębiorca zleci usługę factoringu na zewnątrz, oszczędza koszty związane z odzyskiwaniem zobowiązań kontrahentów, a także ma możliwość przedłużenia terminu płatności najbardziej priorytetowym klientom.

Niestety faktoring nie jest wolny od wad. Jest to usługa (zwłaszcza faktoring pełny) droższa niż kredyt bankowy. Jest także bardziej skomplikowaną formą usługi, dlatego zanim się na niego zdecydujemy, warto zapoznać się wnikliwie z jego zasadami.

Możemy wyróżnić dwa rodzaje tej usługi: kiedy faktor decyduje się na świadczenie usługi bez przejęcia ryzyka niewypłacalności przez dłużnika (faktoring niepełny) lub przejęciem takiego ryzyka (faktoring pełny). Poniżej opiszemy wady i zalety obydwu typów.

Faktoring pełny

W ramach tej usługi faktor przejmuje ryzyko niewypłacalności dłużnika. W przypadku niewypłacalności dłużnika faktor nie ma możliwości scedowania płatności z powrotem na przedsiębiorcę (faktoranta). Faktorant wyzbywa się wszelkiej odpowiedzialności za nieuregulowane płatności, nie ma dla niego znaczenia, czy dłużnik uregulował swoje płatności czy nie. Po przekazaniu niezapłaconych faktur faktorant (przedsiębiorca) otrzymuje od faktora całość kwoty, na jaką opiewają przekazane dokumenty. Dzięki temu przedsiębiorca może poprawić swoją zdolność kredytową, zachowuje również płynność finansową, niezbędną do podejmowania dalszych zleceń.

Ponieważ faktor przejmuje całą odpowiedzialność za płatności, często zdarza się, że korzysta w przypadku tej usługi z firmy ubezpieczeniowej. Rolę ubezpieczyciela może również pełnić bank. Istnieje jednak możliwość, gdy faktor może scedować odpowiedzialność z powrotem na faktoranta – gdy odbiorca ma uzasadnione zastrzeżenia co do jakości zakupionych dóbr/usług.

Faktoring niepełny

W przypadku tej usługi przedsiębiorca przekazuje płatności na faktora, jednak z zachowaniem odpowiedzialności w przypadku niewypłacalności dłużnika. Po podpisaniu umowy faktor przelewa faktorantowi jedynie część należności, w formie zaliczki. Kiedy dłużnik nie ureguluje w oczekiwanym czasie swoich wierzytelności, faktor może zwrócić się z powrotem do przedsiębiorcy o poniesienie zwrotne należności. W takim przypadku faktorant (przedsiębiorca) musi zwrócić faktorowi otrzymana zaliczkę.

Jest to bardziej powszechna forma faktoringu, ze względu na niższe koszty samej usługi oraz na mniejszą ilość wymaganych zaświadczeń i dokumentów. Ta forma jest przede wszystkim korzystna dla faktora. W odróżnieniu od faktoringu pełnego, faktor przelewa przedsiębiorcy tylko część kwoty, na którą opiewają przekazane dokumenty – najczęściej w formie zaliczki.

Co musimy zrobić, by skorzystać z usługi faktoringu?

Przede wszystkim należy wybrać firmę faktoringową, z którą chcemy podpisać umowę. Na rynku obecnie działa wiele takich firm, między innymi AOW Faktoring S.A., Factor In Bank, BZ WBK Faktor Sp. z o. o.

Faktor sprawdza, czy specyfika naszej działalności jest zgodna z regułami faktoringu. Usługa faktoringu bowiem nie dotyczy wszystkich branż. Nie mogą z niej skorzystać przedsiębiorcy z branży sprzedaży detalicznej gotówkowej i komisowej.

Po pozytywnej weryfikacji musimy zebrać wymagane przez faktora dokumenty, zgodnie z wytycznymi danej firmy. Dalej następuje indywidualne ustalenie warunków umowy między stronami. Po akceptacji jej zapisów umowa zostaje podpisana.

Następnie powiadamiani są kontrahenci o fakcie, że ich płatności zostały przekazane firmie faktoringowej. W przypadku faktoringu tajnego, kontrahenci nie są o tym informowani i nadal płacą swoje zadłużenie dawnemu dostawcy.

Po przekazaniu faktur otrzymujemy od faktora równowartość kwoty wynikającej z faktur przelewem na rachunek bankowy.

Po dokonaniu tych wszystkich formalności kontrahenci spłacają swoje zobowiązania na rachunek bankowy faktora.